चिकित्सा विज्ञान र आयुर्वेद चिकित्सा कक्षा १०

 

शब्दभण्डार

​

१. दिइएका अर्थ आउने शब्द 'चिकित्सा विज्ञान र आयुर्वेद चिकित्सा' निबन्धबाट खोजेर लेख्नुहोस् :

(क) स्नायुसम्बन्धी रोग : पक्षाघात

(ख) बात, पित्त र कफसम्बन्धी दोष : त्रिदोष

(ग) चिरफारका पद्धतिले गरिने रोगको उपचार : शल्यक्रिया

(घ) हानि वा घात पुऱ्याउने : घातक

(ङ) प्रतिरोधका लागि तयार पारिएको : प्रतिरोधात्मक

 

२. दिइएका शब्द र तिनका अर्थबिच जोडा मिलाउनुहोस् :

शब्द                        अर्थ

प्रादुर्भाव - कुनै वस्तु वा विषयको उत्पत्ति वा उद्भव

अत्युक्ति - बढाइचढाइ गरिने वर्णन वा कथन

अद्यावधिक - आजसम्मको अवस्था, विगतदेखि हालसम्म

त्रिदोष - शरीरमा हुने बात, पित्त र कफको प्रकोपबाट हुने रोग

निषेध - प्रतिबन्ध वा रोक लगाउने काम

अधीरता - धैर्य नभएको अवस्था, अस्थिर

 

३. चिकित्सा क्षेत्रमा प्रयोग हुने दिइएका प्राविधिक पारिभाषिक शब्द पढ्नुहोस् र शब्दकोशका सहायताले सहायताले तिनको अर्थ लेख्नुहोस् :

आयुर्वेद :- पौर्वात्य दृष्टिकोणबाट पाँचौँ वेद मानिने, रोग पहिचानपछि काष्ठादि, रसादि औषधीको प्रयोग गरेर वा शल्यक्रिया आदिका उपायद्वारा पनि चिकित्सा गरिने प्राचीन चिकित्सा शास्त्र 

एलोप्याथिक :- पाश्चात्य आधुनिक चिकित्सा पद्धति, डाक्टरी उपचार चिकित्सा पद्धति 

वैकल्पिक चिकित्सा :- विकल्पमा आउने इलाज वा उपचार 

होमियोप्याथिक चिकित्सा :- होमियोप्याथीसम्बन्धी उपचार 

शल्यक्रिया :-चिरफारद्वारा शारीरिक उपचार गरी ठिक पार्ने काम, शल्यचिकित्सा 

पक्षाघात :- शरीरको दायाँ वा बायाँ अङ्ग चेतनहीन हुने एक किसिमको वातरोग, वायुविकार वा रक्तचापको कारणबाट शरीरको दायाँ वा बायाँ भाग निश्चेष्ट हुने अवस्था 

आकस्मिक उपचार :- अकस्मात् भएको कार्य, दुर्घटना वा रोगमा गरिने इलाज 

निर्मूलीकरण :- निर्मूल पार्ने काम, उन्मूलन

 

४. 'चिकित्सा विज्ञान र आयुर्वेद चिकित्सा' निबन्धमा प्रयोग भएका कुनै पाँचओटा पारिभाषिक प्राविधिक शब्द टिपी वाक्यमा प्रयोग गर्नुहोस् ।

उत्तर : 'चिकित्सा विज्ञान र आयुर्वेद चिकित्सा' निबन्धमा प्रयोग भएका पाँचओटा पारिभाषिक प्राविधिक शब्द र तिनको वाक्य निर्माण :-

 

हृदयाघात : हृदयाघातका कारण बर्सेनि हजारौं मान्छेको ज्यान जाने गर्छ ।

वैद्य : आयुर्वेद चिकित्सा विधिको ज्ञातालाई वैद्य भनिन्छ।

उपचारात्मक : रोग लागेपछि उपचारात्मक पद्धति अपनाउनु आवश्यक छ ।

मनो चिकित्सा : मानसिक रोग निदानका लागि मनो चिकित्सा आवश्यक पर्छ । 

चिकित्सा : चिकित्साबाट धेरै मानिसको रोगको उपचार भएको छ ।

बोध र अभिव्यक्ति